Genel

Kötü Niyet Tazminatı Alma Şartları Ve Hesaplaması

İşçisine kötü niyetle yaklaşan ve haksız bir şekilde işten çıkaran işverenin ödediği tazminata Kötü niyet tazminatı adı verilmektedir. Bu tazminatın bir diğer adı ise Haksız fesih tazminatı olarak ifade edilir. Karşılıklı iş sözleşmelerinde belirli şartların oluşması durumunda her iki tarafında sözleşmeyi, çalışmayı durdurma hakkı vardır. Yani bir başka deyişle çalışma sözleşmesini fesih hakkı taraflara tanınmıştır. Ancak bu durumların oluşması da yine kanun maddeleri ile güvence altına alınmıştır. Çalışma şartlarını işe giriş ve çıkışların ne şekilde olacağının detayları iş kanunda belirtilmiştir.

Haksiz Fesih Hangi Kanun Maddesi İle Düzenlenmiştir

4857 iş kanunun 17’inci maddesi de bu tazminatın hangi şartlarda alınabileceğini düzenlemiştir.  Tek taraflı bir düzenleme değildir bu, hem iş verenin hem de çalışan işçinin haksız fesih tazminatı kazanma durumu söz konusudur. Tarafların anlaşamaması durumunda belirsizlik ve çekişme ise iş mahkemeleri tarafından giderilmektedir. Çalışma hayatı iki taraf ile değerlendirilmektedir. Taraflar ise işçi ve işverendir. Her ikisi açısından da bakıldığında, karşılıklı hak ve sorumluluklar vardır. Bu sorumluluklarda iş kanunu çerçevesinde güvence altına alınmıştır. Bir taraf haklarının ihlal edildiğini düşünüyor ve uygulamada bunu ispat edebiliyorsa iş mahkemelerine başvurarak hak arayışını başlatabilir. Bu konulardan bir tanesi de Haksız Fesih Tazminatıdır.  Haksız fesih tazminatı çok bilinmeyen bir tazminat türüdür.

Kötü Niyet Tazminatı Nedir?

Kötüniyet : iş güvencesinden faydalanmayan işçinin, belli olmayan süreli iş akdinin işveren tarafından kötü niyetli bir şekilde sonlandırılmasının hukuki yaptırımı şeklinde karşımıza gelmesidir. İş güvencesi şartlarından faydalanmayan, belirsiz süreli çalışanların iş akitlerinin fesih hakkının iyi niyetli olmayacak bir şekilde kullanılarak sonlandırıldığı durumlarda bildirim vaktinin üç katı ile “haksız fesih tazminatı” talebi hakkı bulunmaktadır. Bu tazminat herkes tarafından bilinmekte olan ihbar tazminatından bağımsız bir tazminat çeşidi olup, ihbar tazminatı alınması kötüniyet alınması hakkını ortadan kaldırmayacaktır.

Kötü niyet Tazminatı ve Gerektiren Durumlar

Hangi durumların kötü niyetli kabul edileceği İş Kanunu’nda açıklanmış değildir. Ancak Kanunun açıklamasında kötü niyetli feshe çeşitli misaller getirilmektedir. Kötü niyet tazminatı şartları nasıl oluşur ve tarafların haksız fesih konusunda ki iddiaları yine bu kanun çerçevesinde yetkili mahkemeler tarafından değerlendirilecektir.
İşçinin, patronu aleyhinde şikâyette bulunması, işçinin, işvereni hakkında dava açması, işçinin, işvereni hakkında şahitlik yapması vb. durumlar olabilmektedir.

Kötü niyet tazminatına hak kazanma koşulları oluştuğunu düşünüyorsanız. İlgili durumla alakalı duyarlı olmalısınız. Bu koşulların ne olduğu ve size karşı haklı olduğunuz halde kötü niyet ile hareket edildiğini delilleri ve şahitleriyle ortaya koymanız Haksız Fesih Tazminat Davası İçin önem arz etmektedir.
Haksız fesih tazminatını almaya hak kazandıracak pozisyonlardan birisi de, sözleşmenin neticelenmesi işverenin tarafsız iyi niyet kuralları ve dürüstlük prensiplerinin aksine davranış sergilemesi ile hakkın kötüye kullanılması neticesinde oluşacak halleri örneklerle çoğaltabiliriz.

  • İşverenin çok sayıda çalışanını işten çıkarttıktan sonra yerine yeni işçileri alması.
  • İşçi, patronunu şikayet etmesi ya da dava etmesi durumunda, işten çıkarılması.
  • İşverenin, çalışanlarının temel haklarını ve hürriyetlerini engellemesi.
  • İşçinin yasal haklarını talep etmesi durumunda, iş sözleşmesinin sona erdirilmesi.
  • Din, Dil, Irk, Siyasi görüş sebebiyle iş akdinin feshi.
  • Kadınların hamilelik durumunda ayırımcılığa maruz kalarak işten çıkarılması.
  • Mobbinge uğramak.
  • Hastalık durumunda raporun kullandırılmaması.

Bu ve bunun gibi durumlarda haksız fesihle ilgili kanun maddeleri uygulanabilir. Ancak her olayın kendine has özellikleri vardır. Bütün dosyalar özelinde değerlendirilerek karar verilmelidir.  KötüNiyet  İş Verenin Çalışanını İşten Kovması Sonucu Devreye Girer

Haksız fesih Tazminatı Şartları Hangi Durumlarda Oluşur

Bu konu ile ilgili önemli olan husus, iş güvencesi çerçevesinde bulunan işçiler, yani işyerinde 30 çalışan veya bu miktardan daha fazla çalışan bulunduran işyerlerindeki minimum 6 aylık kıdemi bulunan çalışanlar, haksız fesih tazminatından faydalanmaları mümkün değildir.
İşçinin işvereninden haksız fesih tazminatı alabilmesi için, fesih hakkının tamamen kötüye devşirildiğinin ispatlanması gerekmektedir. Buna bir örnek vermek gerekirse fazla mesai ücretini alamayan bir çalışanın işverenini Alo 170 e şikâyet etmesinin neticesinde işverenin işvereni tarafından işine son verildiğine, bu ve buna benzer örnekler ile ispat edebilir.
Kötüniyet tazminatı ispat yükümlülüğü iddia makamına aittir. Bu noktada ispat gerektiren taraf olarak kanun işçiyi göstermektedir. İşverenin bu konu ile ilgili herhangi bir şeyi ispatlaması bu süre içerisinde istenmemektedir
İş Kanunu 10.madde gereği, çalışanın haksız fesih tazminatını hak edilebilmesi için iş sözleşmesinin hükümlerini yerine getirmiş olması gerekmektedir.

Kötü Niyet Tazminatı Zamanaşımı

Haksız şekilde işten çıkarıldığını iddia eden çalışan bu durumu ispat etmekle yükümlüdür. İşine son verildiği tarihten itibaren süreci başlar ve 5 yıllık zaman zarfında bu davanın açılmış olması gerekmektedir.
4857 sayılı iş kanunu çerçevesinde ek 3 maddesinde tazminat zaman aşım süresi belirlenmiştir. Bu düzenlemeye göre 5 yıllık zaman aşımına uyulmalıdır. Aksi takdirde haklarınızı kaybetmiş olacaksınız.
Bir başka ifade şekliyle tazminat davası açma süresi 5 yıldır.

Kötü Niyet Tazminatı ve Arabuluculuk

İşçilik alacakları için 2018 yılında yapılan düzenlemenin ardından zorunlu arabuluculuk şartı getirildi. Kötü niyet tazminat davası açılmadan önce zorunlu arabuluculuk görüşme başvurusu yapılmalıdır. Dava şartı olarak bu mutlaka yerine getirilmelidir. Aksi takdirde arabuluculuk görüşmesi yapılmadan dava açılırsa, açılan dava usulden ret edilecektir.
Arabuluculuk görüşmelerinde konunun uzmanı tarafsız bir arabulucu vasıtasıyla taraflar bir araya getirilir. Davacı taraf taleplerini iletir ve karşı tarafla bu talepler üzerine görüşmeler gerçekleştirilir. İki taraf uzlaşırsa tazminat davası açılmadan dosya uzlaşma ile kapatılır.
Ancak taraflardan bir tanesi görüşmeye gelmez ise ya taraflar uzlaşmazsa dava yolu açılacaktır.
Kötü Niyet Tazminatı Arabulucuk Başvuru Formu Örneği
Yukarıdaki formu bilgisayarınıza indirdikten sonra ilgili kısımları dolduracaksınız. Ve kötü niyet tazminatı yazan bölümü işaretlemeyi unutmayın!

Kötü Niyet Tazminat Miktarı

Haksız fesih tazminatı miktarı alacağınız kıdem ve ihbar tazminatı toplamının 3 katına karşılık gelmektedir. Burada önemli olarak dikkat etmemiz gereken durum, Yargıtay Kararı neticesinde karşılıklı olarak çelişen kararlar bulunsa da, haksız fesih tazminatı kazanmaya esas teşkil edilen zamanın, sözleşmeler neticesinde uzatılmış  olan bildirim süreleri neticesinde değil, kanuni bildirim süresine baz alınması ile hesaplanması mümkün olmaktadır. Kötü niyet tazminatı ne kadar olacağı yapılan hesaplama sonunda tespit edilecektir.

Kötü Niyet Tazminat Hesaplama

Tazminatmiktarı fesih bildirim süresinin üç katı tutarında bir tazminat olarak hesaplamasının yapılarak hak eden kişi ödenmesi gerekmektedir. Asıl vurgulanması gereken ise, tazminata esas teşkil edilen sürenin, sözleşmeler ile arttırılmış olan bildirim sürelerine göre değil, kanuni bildirim süresine göre hesap edilmesi gerekmektedir.
Kötü niyet tazminatı hesaplama 2021 yılı içerisinde yapılacak o günün değerleri göz önündü bulundurularak yapılmalıdır. Günümüz şartları yani 2021 yılında bir hesaplama yapılacak ise yine davayı kazanan ve haksız fesih tazminatı ödenmesine hükmedilen işçi lehine olabilecek hesaplama ayrıntılarına dikkat edilmelidir. 2020 yılında oluşan haksız fesih tazminatı ödenmesi için 2022 yılında hüküm kurulmuş ise bu süre zarfında ortaya çıkan kayıplarda faiz hesaplaması ile giderilmelidir.
kötü niyet tazminatı bilirkişi raporu

Örnek Kötü Niyet Tazminatı Hesaplama

Tazminat Miktarı günlük bürüt ücret baz alınarak hesaplanmalıdır.
6 aya kadar kıdemi olanlar için 2 hafta çarpı 3 eşittir 6 hafta,
Bir buçuk yıla kadar kıdemi olanlar için 4 hafta çarpı 3 eşittir 12 hafta,
Bir buçuk yıldan üç yıla kadar kıdem için 6 hafta çarpı üç eşittir 18 hafta,
Çalıştığı iş yerinde 3 yıldan fazla kıdemi olanlar için ise 8 çarpı üç eşittir 24 haftalık bir ödeme yapılması gerekmektedir.
Mahkeme süreci tamamlanan Ahmet bey 10 yıldır A firmasına hizmet etmektedir. Ahmet bey mahkeme kararına göre haksız bir şekilde işten çıkarılmıştır. Bu durumda Ahmet beyin alacağı hâksiz fesih tazminat tutarı;
Aylık bürüt ücreti 1.500 lira
Bildirim süresi kanunu sınır 56 gündür.
Tazminat günlük bürüt üzerinden hesaplanır.
56 çarpı 40 lira ve çarpı 3 ile 6.720 lira ortaya çıkmaktadır.
TAZMİNAT HESAPLAMAK İSTİYORSANIZ TIKLAYIN 

İhbar ve Kötü Niyet Tazminatı Birlikte İstenebilir Mi

İşten çıkartılan çalışan, patronundan haklarını önce insan kaynakları ya da muhasebe vasıtasıyla ister yazılı yolla ister direk iletişim kurarak istemelidir. Alacakların karşı tarafa doğru bir şekilde ifade edilmesi gerekiyor. İlk hareketinizde başarısız oldunuz diyelim hemen ikinci aşamaya geçerek noter vasıtası ile bir ihtarname gönderilmelidir.
İhtar sonrasında dava açma hakkınız ortaya çıkıyor. İhbar, fazla mesai, hafta sonu, bayram, resmi tatiller gibi… alacaklarınızın hepsini tek seferde isteyebilirsiniz.

İşveren Kötüniyet Tazminatı İsteyebilir Mi

İş yasası her iki tarafında haklarını güvence altına almıştır. Karşılıklı güven ilişkisi kanunlar ile düzenlenmiştir. İşçinin olduğu kadar patronun da hakları vardır. Her iki tarafta bir birlerine karşı dürüst, objektif ve iyi niyet kurallarına uygun biçimde hareket etmesi gerekiyor. Kötü niyet tazminatı iş hukuku çerçevesinde değerlendirilerek iş veren lehine de hüküm kurulabilir.
Patronunu ortada bırakan, işin aksamasına sebep olan ya da işle alakalı bir sıkıntıya sebep olan işçi kötü niyet ile hareket etmiş ise bu konuda kanunlar iş verinin yanında yer alır. Ve işçi tazminat ödemeye mahkum olabilir.
İşçi lehine kötüniyet tazminatı ödenmesine çok defa hükmedilmiştir. Bu konuda hem yerel mahkemenin hem BAM, hem de Yargıtay’ın çok sayıda emsal kararı bulunmaktadır.

Haksız Şekilde Kod 29 İle İşten Çıkartılan İşçi Kötü Niyet Tazminatı İsteyebilir Mi

Kod 29 ile işten çıkartılan işçi maalesef tazminat alamıyor. Ancak işçi kod 29’a uygun bir hareket sergilemediğini ispat eder ve bu nokta da elinde mahkeme kararı bulunduğu taktirde hem bütün tazminat haklarına kavuşacaktır. Hem yeni bir dava açma fırsatı elde etmiş olacaktır.
Kod 29 olayının gerçek olmadığını ispat eden işçi bu defa ikinci bir girişimde bulunarak haksız fesih tazminatı dava açabilme şansı yakalamış olacaktır.

Kötü Niyet, İhbar Tazminatı Ve İşçilik Alacakları

Kötü niyet ile işten çıkarılan işçinin çalıştığı kurumda işçilik alacakları da bulunmaktadır. İhbar Tazminatı, Kıdem Tazminatı, Fazla mesai, hafta sonu, bayram, resmi tatiller gibi bir çok izinde çalışmış olan işçi bu alacaklarını da haksız fesih tazminatı ile birlikte tahsil etmektedir. Aslına bakılırsa kötüniyet de tam olarak budur.

Son olarak şunu söylemekte fayda var, istifa eden işçi haksız fesih tazminatına hak kazanamaz!